گل آی سازیم

امروز به مادرم زنگ زده بودم. صحبت به میان آمد. گفت: چندی پیش می خواستند آکاردئونت رو بخرند.

 گفت: گفتم این یادگاره، فروشی نیست.  

و باز با آهنگی مادرانه به من گفت که منتظر می مونه تا یه بار دیگه که بر می گردم خونه، آکاردئون رو تو خونه ی اون به صدا در بیارم.

گفت: آرزو داره که صدای نغمه های من رو مثل قدیم ها توی خونه بشنوه ...  

با هم گفتیم و گفتیم و اندکی سفر کردیم به روزهای دورمن ...

 مادر گفت: هر وقت از داروخونه «منوچهر آقا» رد می شدیم، تو لابلای جعبه های دارو که بیرون از داروخونه ریخته بود می گشتی و بالاخره مقواهای آکاردئونی تو در تو رو پیدا می کردی.
ـ  یادت می یاد؟
ـ آره مادر یادم هست.
 بعضا به «منوچهر آقا» سفارش می دادم که تو رو خدا بعد از تخلیه ی داروها این جعبه ها رو توی بارون نندازه که خراب بشند ... بعضی از مقواهای آکاردئونی ش خیلی خوب بودند و من می تونستم تا مدتها با اونها عین آکاردئون بنوازم. 

به هر حال این علاقه قطع نشد. بعد از این که ساز رو خریدم، با همان عشق و علاقه اون رو به آغوش می کشیدم و عین یک معشوق ازش نگه داری می کردم. گاهی چنان با سازم حرف می زدم که انگار دوستی وفادار بود.  مثل همین شعرم. «گل آی سازیم!» (بیا ای سازم) نام یکی از این شعرهایی است که برای سازم گفته ام. با او درد دل می کنم.. دقیقا مثل: ّ

بشنو از نی چون حکایت می کند، من هم حکایتی دارم با این شعر نقل می کنم. شکایت می کنم. از آدمهایی که دور و برم هستند. از یار .... از سازم قدر دانی می کنم. و حتی از او به خاطر اینکه مدتی دل به یاری دیگر بستم و غافل از او شدم عذر خواهی می کنم. یک دنیای شاعرانه ی بکر ... 

ولی این شعر به زبان مادری ست. همان مادری که مرا بزرگ کرده است... 

خودم این شعر رو خیلی دوست دارم.  

کارگاه آموزشی در تم زبان مادری

نج شنبه گذشته 17 سپتامبر، «مبحث زبان مادری Tema morsmål، برای همه سردبیران سایت های زبان مادری workshop گذاشته بود. (لطفا اگر کسی ترجمه این کلمه رو می دونه بگه) جای شما خالی ما هم رفتیم. در هتل Thorbjørnrud واقع در کمون Jevnaker. هم فال بود و هم تماشا.... قرار است که سایت های ما تغییراتی در کیفیت مطالب درسی داشته باشه ... بیشتر تمرکز ما در این دو روز ـ که البته من فقط یک روز کامل بودم ـ کار کردن روی تکنیک های جدید بصری و سمعی یا روش های دیداری و شنیداری بیشتر باشه ...علاوه بر این، اینگونه گردهمایی ها باعث می شه که کمی هم با دیگر سردبیران سایت ها و فعالیت های آنها آشنا شویم. 

همانطور که می دانید ما شروع کرده ایم که مطالب درسی ما را به صورت شنیداری هم ارائه کنیم. این می تواند کمکی باشد برای دانش آموزان ما که کمتر در خواندن فارسی تمرین دارند. 

عکس هایی هم در این زمینه گرفته ام که شما رو شریک می کنم. 

دیدار بعدی ما در کنفرانس سراسری در اسلوست که امیدوارم بعضی از شما رو که در این صفحه فعال هستید ببینم.

در حال کار ... ترجمه ی مطلب درسی و بعد باید صداگذاری کنیم.

همینجوری یه هویی 

تجمع ما در قسمت مرکزی شهر کوچک Jevnaker – påThorbjørnrud Hotel AS.

خانم Lene یکی از مشاوران و مسئولان Tema morsmål و طارق سردبیر سایت کردی زبان مادری .

من به اتفاق عثمان و عبدی دو تن از سردبیران سایت سومالی «مبحث زبان مادری». – på Hadland Glassverk.

کارخانه شیشه گری شهر Hadeland Glassverk... در سال 1762 تاسیس شد و تا امروز ادامه دارد. در این عکس ما شاهد مراحل تولید یک شیشه هستیم. بعد از حدود نیم ساعت توانستند یک دیس زیبایی رو برای ما درست و به tema morsmål هدیه دهند. – på Hadland Glassverk.

در حال شکل دادن به شیشه 

قسمت ورودی کارخانه 

و عاشق این تاریخ اروپایی ها هستند ... 250 سال است که این کارخانه Hadeland Glassverk نفس می کشد ... و اینها هم عکس های یادگاری از دوره های مختلف .... – påHadeland Glassverk.

Tagg bildeRediger

عکس سلفی از ورودی شهر 

نمایی از شهر 

نمایی از باغ هتل 

و هابیل هم رفت ...

دیروز یکی از بزرگترین هنرمندان آذربایجان «هابیل علی اوف» در سن 88 سالگی در گذشت. هابیل نوازنده ی چیره دست کمانچه بود که شاید آذربایجان دیگر هرگز چنین هنرمندی را به خود نبیند. وقتی از خود او می پرسیدند که چه می نوازی؟ جواب او این بود: «من نمی نوازم، ایفا می کنم.» و در واقع چنین بود. ملاحت موسیقی او، وقتی که آرشه را برروی سیم های کمانچه می کشید، چنان بود که انگار روح آدم را صیقل می داد. امکان ندارد که به ایفای هابیل گوش دهی و تحت تاثیر قرار نگیری. 
هابیل علی اوف مثل خیلی از هنرمندان دیگر سرگذشت منحصر به فرد خود را در رو آوردن به هنر و این ساز دارد. وقتی امروز در سایت شخصی او را جستجو می کردم، برای من نحوه آشنایی او با موسیقی و کشف استعدادش جالب آمد.
او مدرسه را در هفت سالگی شروع کرد و همان زمان در خانه مستاجری داشتند که یکی از موسیقی دانان مشهور بود: آغدامسکی. که دائما اهل موسیقی به خانه نزد او رفت و آمد داشتند و با هم تمرین می کردند. هابیل در خفا به آنها گوش می داد. یک روز سر سفره ی غذا، ملاقه ای را از سفره برداشته با یک چوب به صورت ساز در می آورد و با دهن می نوازد. مادر تحت تاثیر قرار می گیرد: پسرم می خواهد کمانچه نواز شود. و چنین هم شد. هابیل در یازده سالگی اولین برنامه ی خود را روی سن با موفقیت انجام داد.
او در خاطرات خود از جنگ جهانی دوم می گوید: جنگ بود. اما من با این مسائل کار نداشتم. هر روز عصر توی ایوان می نشستم و می زدم. همه ی فامیل، در و همسایه عزادار جان باختگانشان بودند. یک روز خبر آمد که برادرم هم در جنگ جان باخت. مادرم به سر و کله خود زد. عجیب بود که من گریه ام نمی گرفت. هابیل به ساز پناه می برد تا با کمانچه ناله و فریاد انها را در آورد. هابیل می گوید جنگ تمام شد اما این ناله و فغان ها هرگز از ساز او نرفت. و لای سیم هایش پنهان شد.
می گویند کمانچه ساز سحر انگیزی ست. این ساز همیشه اسرار درونش را به نوازنده هایش باز گو کرده است، اما هابیل علی اوف اولین نوازنده ای ست که این پیام را دریافت. به خاطر همین بسیاری از آثارش بی بدیل و بی نظیر شد.
من به عنوان یک نوازنده بسیار از هابیل تاثیر می گرفتم. هنوز هم وقتی می خواهم به اعماق خودم سفر کنم، «بیات شیراز» هابیل را گوش می کنم. یک روز تولدم در ایران بود. می خواستیم کیک ببرم به دوستان گفتم که اگر تولد من است، اجازه بدید من موسیقی ام رو انتخاب کنم. همین بیات شیراز هابیل را گذاشتم تا برایم بنوازد. آنها گفتند: آخه این که آهنگ رقص نیست. ... ولی برای من بود.
یاد این هنرمند بزرگ گرامی.

داغ و برشته

اخیرا در اسلو نانوایی بربری باز شده است. دیروز فرصتی پیش آمد تا سری به این نانوایی بزنیم. آقایی خوش برخورد تحویل مان گرفت. و پرسید:

ـ نان گرم می خواید؟ 

ـ چقدر باید صبر کنیم؟ 

ـ ده دقیقه ... 

مسلما ارزش این را داشت. یعنی برای من همیشه لحظه هایی که مرا با خود به جایی می برد تا با گوشه ای از خاطرات زندگی ام پیوند زند،  ارزش صبر کردن دارند. جایی که از خانه مان تا نانوایی همه ش 5 دقیقه راه بود. نه ... اگر می دویدم 5 دقیقه می شد! ولی باید ساعتی در صف می ماندم تا نان گرم گیرم می آمد. و در آنجا وقت داشتم تا با تماشای آدمهایی را که تقریبا هر روز از پشت در شیشه ای کثیف آرد گرفته نانوایی «حاجء روف» می دیدم، آنرا بگذارنم. 

«سید» پشت ترازو بود و همیشه با یک جارو دستی کوچک آنرا تمیز و مرتب می کرد. جارویی که نمی دانم مصرف دیگری هم داشت یا نه، و ترازویی که هرگز از آن استفاده نمی شد. «بایرام» خمیر می گرفت و «اردشیر» نان ها را به کوره می سپرد. در همان وقت از خود می پرسیدم چرا این اردشیر اکثرا «نان خمیر» را از کوره در می آورد و دست مشتری می دهد، در حالیکه همه طالب «نان برشته» بودند.  به هر حال اگر  کسی از خارج صف یا پشت صف با انگشتان دست به «سید» اشاره نمی زد که چند تا نان می خواهد، نان به من می رسید، وگر نه باید یک کوره هم صبر می کردم.... و در آخر بربری  داغ نصیب من می شد. و من همیشه درست همان موقع یادم می افتاد که کاش روزنامه ای را که بیشتر به این کار می خورد تا خواندن، با خود می آوردم تا دور نان بپیچم که دستانم نسوزد.  در غیر اینصورت مجبور بودم تا خانه

بدوم ... بله ... همش 5 دقیقه طول می کشید.  و وقتی به خانه می رسیدم  نان هنوز گرم بود....

   بربری داغ و برشته را گرفتیم و از در خارج شدیم. همراه با خاطراتی که داغ تر از خود نان بود. ولی مطمئن نبودم که تا 5 دقیقه ی دیگر روی سفره ای قرار می دهم که همه دورش هستند ... 

کنفرانس هلاکویی و محبوبیتش در بین خانم ها

دیروز فرصتی شد تا من هم بتوانم در یکی از کنفرانس های آقای فرهنگ هلاکویی که در اسلو برگزار می شد شرکت کنم. موضوع دو کنفرانس دیروز را:

: از وابستگی تا استقلال و همبستگی و هیپنوتیزم جمعی 

و «چگونه می توان به امنیت و آرامش رسید» تشکیل می داد.ـ

هر کدام از کنفرانس ها سه ساعت  و جمعا 6 ساعت به طول انجامید. خوشبختانه من توانستم در هر دوی آنها شرکت کردم. به نظرم کنفرانس خوبی بود. هلاکویی اندیشمندی با سواد و صریحی الالهجه ست. چاشنی ها و لطیفه های او در حین صحبت باعث می شود که شرکت کننده احساس خستگی نکند.

 ایشان همچنین از مقبولیت و محبوبیت خوبی در بین اجتماع ایرانی و مخصوصا و مخصوصا خانم ها برخوردار است. مخصوصا در ساعت تنفس در صف خانم ها برای عکس گرفتن با ایشان غلغله ای بر پا بود.  

اما علاوه بر این، ماهیت کنفرانس و اندیشه های خود هلاکویی نیز برای بسیاری آشناست. از این رو با استقبال خوب ساکنان ایرانی مقیم نروژ برخوردار شده بود.  من فکر می کنم که بایست چیزی در حدود 300 نفر شرکت کننده حضور داشت.  بسیاری از این چهره ها که برایم آشنا بودند از تحصیلکرده ها بودند.  واقعا تحسین بر انگیز بود که یک جمعیت باسواد ایرانی را می دیدم که علاوه بر وقت گذاشتن و شرکت کردن، 400 کرون هم می پرداختند. تا قبل از این من بیشتر شاهد جمع ایرانی هایی بودم که حاضر بودند برای «تفریح»، «کنسرت» یا «دیسکو» پول بپردازند تا کنفرانس یا سمینار یا سخنرانی. حتی بسیاری از کنفرانس های گروههای سیاسی با وجود مجانی بودن بدون تماشاگر می ماند. 

این به من حس خوبی می داد. نشان از رشد و آگاهی نسل جدید ما دارد. مباحث دکتر هلاکویی که بر نوعی رفتار شناسی دلالت داشت، برای من بسیار آموزنده بود. ما با هر کدام از  مثال های به جا و بیان استادانه او در شرایط خاصی قرار می گرفتیم. اما این کنفرانس بیشتر از هر چیز باعث شد که به این مسئله پی ببرم که باید بیشتر در این زمنیه مطالعه کنم. ما خیلی کم در باره ی رفتارهای خود می دانیم. رفتارهایی که در شکل گیری شخصیت کنونی ما مهم بوده اند. دوره های زندگی ما که دکتر با ترتیب خاصی آنرا بیان کرد باید دقیق تر مطالعه شود. نیاز های ما ... اشاره به مهر طلبی ما ایرانی ها که آنرا با مهربانی جایگزین کرده ایم.

اما چیزی که موجب تعجب من شد اینکه وقتی در ساعت تنفس برای خرید کتاب رجوع کردم، متوجه شدم که هیچ کتابی از ایشان برای فروش موجود نیست. فقط CD یا دی وی دی از سخنرانی ها و سمینارهای ایشان موجود بود. وقتی در باره آثار ایشان  سوال و جستجو کردم گویا از ایشان کتابت و مطالب نوشتاری زیادی در دسترس نیست. بییشتر آثار ایشان شفاهی است. به عبارتی آقای هلاکویی بیشتر در زمینه ی شفاهی صاحب اثر است تا کتبی. نمی دانم این به علت عدم کتابخوانی ما ایرانی هاست یا چه؟

اما چیزی که در کنفرانس دیروز و در مواردی در کنفرانس های سالهای قبل یکی دیگر از استادان همچون آزیتا سایان مشهود بود، عدم آشنایی این عزیزان با وسائط کامپیوتری و برنامه های دیجیتال است. امروزه  سخنرانان دنیا برای برنامه های خود از پیشرفته ترین امکانات سخنرانی از قبیل نور، صدا، صحنه و برنامه های دیجیتال سخنرانی بهره می برند. ولی متاسفانه در برنامه های این دوستان کمتر از چنین چیزی خبر بود. در مواردی من دیده شده که یادداشت های این استادان روی کاغذ، با قلم و خودکار نوشته می شود. امیدوارم در برنامه های آینده فکری به این موضوع کنند. به هر حال پرستیژ کار هم در یک سخنرانی خیلی مهم است. و صرف اینکه ما با وسائط کامپیوتری روز آشنا نیستیم نمی تواند کمکی به این معضل باشد.

با همه توصیه من به دوستانی که در این کنفرانس ها شرکت نکرده اند این است که از این فرصت استفاده کنند. 

دارایی های من بعد از یکسال کار

 یک شکلات، دو هدیه از طرف همکارا، چند نقاشی بامزه و یک گل و یک کارت پستال از طرف شاگردام مجموعهی دارایی های من بعد از اتمام یک سال کاری می باشد. و اونچه که  از همه بیشتر خوشحالم می کند، جمله های ساده و محبت آمیزی است که پشت کارت پستال یکی از شاگردام نوشته شده:  

«مختار تو بهترین معلم ریاضی و کامپیوتری هستی که من تا حالا داشته ام ... تابستان خوبی داشته باشی ـ از طرف کریستین»  

همین خستگی یک سال کار رو از تنم بدر کرد .... 

پانیک از دست دادن

خواهشا تو یکی دیگه سرزنشم نکن. نگو که همیشه اینو به من گفتی. خودم می دونم که کسی بجز خودم تقصیر کار نیست. ولی خب پیش می یاد دیگه ... برای هر کسی می تونه پیش می یاد. فقط کلافه بودن من به این خاطر بود که چرا همین الان؟ همین الان که به اون شدیدا نیاز داشتم؟ باور کنید پانیک گرفته بودم. هرگز فکر نمی کردم که اینقد برام مهم باشه. کاش اصلا می تونستم مثل یه آدم پشیمان بهش بگم: ببخش، منظورم این نبود که تو رو کم ارزش تلقی کنم! اما فایده ای نداشت. باید پیداش می کردم. هنوز دیر نشده بود. به دفتر رفتم سراغی ازش گرفتم. نبود. با عجله رفتم طبقه ی بالا، توی کلاس درس رو نگاه کردم. نبود. برگشتم. فکر کردم آخرین بار کجا بودم ... : اتاق کامپیوتر ... بسرعت دویدم پایین پله ها.... گشتم. اونجا هم نبود. وقت داشت می گذشت. من باید تا یک ربع دیگه توی یک کورس در مدرسه  ای دیگه حضور پیدا می کردم. کاش به همکارام که در باره ی اومدن از من سوال کرده بودند، می گفتم که منتظرم باشن... کاش با یکی شون می رفتم.  ولی من از کجا می دونستم؟  یعنی واقعا بی توجهی از من بود؟ باید قبول کرد که گاهی می شه دیگه ... آدم سرش شلوغه و کمتر به چیزهای دیگه توجه می کنه ... واقعا احمد شاملو درست می گفت که ارزش واقعی هر چیز و هر کس بعد از گم شدن پیدا می شه ...  اصلا هم فرقی نداره به اینکه آن چیز بزرگ باشه یا کوچیک ... فقط به اینه که تو در اون لحظه چقدر به اون نیاز داری. دقیقا مثل من که الان واقعا به اون نیازمند بودم.  هیچکس و هیچ چیز در اون لحظه به اندازه ی اون برام با ارزش نبود. باید خودم رو به کورس می رسوندم. واقعا مهم بود. حتی مدیر هم شخصا به من یادآوری کرده بود که حضور من الزامی یه ... من هم گفته بودم که می یام. ولی الان....؟

در همین اوضاع بود که یکی از معلم های همکارم که گویا که چیزی رو جا گذاشته باشه بسرعت وارد دفترش شد. تا منو دید تعجب کرد:  

ـ هنوز نرفتی که؟ 

ـ آره ... بدون این پا و اون پا کردن گفت: می دونی راستش ... می تونم با تو بیام؟ 

ـ گفت البته ...... باشه بیا ... 

خوشحال شدم و دنبالش راه افتادم. دقیقا ده دقیقه به شروع کورس داشتیم. دیگه نمی تونستم بیشتر از این دنبالش بگردم. حتی سعی می کردم که فکر نگرانی بعد از از دست دادنش رو نکنم.  بعد از پله ها وقتی همکارم خواست از در پشتی به پارکینگ بره، ناگهان چیزی از ذهنم گذشت: ـ من هیچ وقت از این ور رفت و آمد نمی کنم.... درسته ... نکنه تو پارکینگ ... آره ممکنه ... نباید این فرصت رو هم از دست بدم ... به همکارم گفتم که من از این ور می رم... شاید این دم آخری  شانسی باشه ...  از در مدرسه تا پارکینک در حالیکه با عجله می رفتم به دقت راه رو وارسی می کردم ... حتی از دور چیزی که برق می زد توجه من رو جلب کرد. به سرعت رفتم به طرفش ... ولی نبود. تا اینکه رسیدم به پارکینگ. اتومبیلم اونجا بود. همکارم به اتومبیلش رسیده بود. صدا زد که کمی عجله کنم دیر شده ... 

نه ... پیداش نبود. گفتم دارم می یام. حالا از کنار اتومبیل خودم گذشتم با ناامیدی نگاهی به اندرون انداختم ... و ناگهان ... آه .... اونجا بود .... اونجا بود. درست سر جاش ... انگار که قهر کرده بود و الان پیداش شده بود. 

ـ می یای یا نه ...

با خوشحالی فریاد زدم: پیداش کردم ... تو برو منم دارم می یام.  

انگار سبک شده بودم. خیلی سبک. چطور یک لحظه همه چیز عوض شد. باور کردنی نبود. نشستم تو اتومبیل دست بردم به طرفش ... درش آوردم.  با خود فکر کردم که یعنی اونقد حواس پرتی دارم که صبح بعد از پارک کردن اتومبیلم به کل یادم رفت که اونو از جا سوئیچی در بیارم.  اما حالا گرفته بودم تو دستم. با خود گفتم هرگز فکر نمی کردم که به خاطر از دست دادن توی کوچولو اینجور پانیک بگیرم.

حالا با لذت خاصی استارت زدم ... و به سرعت خودم رو به کورس رسوندم. 

اسرار گنج اتاق من ....

دخترم امسال تولدش را به مکزیک برای تعطیلات زمستانی رفت. وقتی پریروز برای گرفتنش به فرودگاه رفتم تعریف می کرد که چطور اوقاتش را در کنار ساحل گذرانده است. دلم برای خودم سوخت. برای نسل خودم. موقعی که به سن او بودیم نمی دانستیم تعطیلات یعنی چه؟ تازه اگر هم می دانستیم امکان اینکه بتوانیم به جایی سفر کنیم ـ منظورم بیشتر خارج کشور است ـ نبود. اما به عنوان پدر و به سهم خودم برای دخترم خوشحال بودم. و هستم. اینکه دخترم با وجود نصف سن من، تجربیاتی بیشتر از خود من در دیدن و تجربه کردن پیدا کرده ... به راستی او دنیا دیده تر از من است. و چه نعمتی بالاتر از این است.

اما قبل از اینکه او را به خانه برانم، گفتم که دوست دارم با او به جایی در اطراف فرودگاه برویم. محلی که برای هر دوی ما آشنا بود. اما خاطرات آن محل از یاد او رفته بود. شاید هم برای او اهمیتی نداشت. وقتی اسم محل را برایش گفتم، باز به خاطرش نیامد. نام محل را به GPS همان آدرس یاب دادیم، ولی جوابی نداد. مجبور شدیم با صرف نیم ساعت وقت بالاخره از طریق اینترنت حدود و حوالی آن شهر را پیدا کنیم.

دخترم خسته بود. دلش می خواست هر چه زودتر به خانه برسد و خودش را به رختخواب بیندازد. به خاطر همین طی راه کمی بی حوصله شد. پرسید: یعنی اینقد مهمه که الان باید اونجا رو ببینیم؟

گفتم برای من آره، و خواهش کردم کمی حوصله کند... بعد از نیم ساعت ماشین سواری به جایی رسیدیم که اصلا آشنا نمی آمد. از عابرین پرسیدم تا اینکه بالاخره پیرمردی Onsrud را که 5 کیلومتری آنطرفتر بود به ما نشان داد.

ماشین را به آن طرف راندم. و بالاخره در آخرین لحظه توانستم یک فرعی را که در خاطرم مانده بود پیدا کرده و خود را به آنجا برسانیم.

دخترم از رفتار و اصرار من کمی متعجب شد. در حالیکه او در اتومبیل نشسته بود من پیاده شدم. برف و یخ اطراف را پوشانده بود. یک دیوار سیمی ما را از این ساختمانها جدا می ساخت. مشغول تماشای ساختمانهایی شدم که خالی از سکنه بود. باورم نمی شد. اینجا زمانی کمپ پناهندگی نامیده می شد. دخترم گفت که اینجا متروکه شده است. اما اینجا زمانی زندگی بود. و ما که 14 سال پیش از ایران به نروژ مهاجرت کرده بودیم، به عنوان پناهنده در یکی از این ساختمانها سکونت داده شده بودیم. و از آن روزها 14 سال می گذشت. و ما 20 روزی در اینجا به امید اینکه زنددر محلی بهتر اسکان داده شویم بسر کردیم. آن روزها یادم نمی رود. دنیایی و دریایی از اضطراب و دلشوره ما را فرا گرفته بود. اما امروز ... ما تفاوت آشکاری با آن روز داشتیم. راستش رفته بودم که این احساس را تجربه کنم. تجربه ی این احساس خودش نوعی زندگی است. برای اینکه یادم باشد چطور به اینجایی که هستم رسیدم. شاید این برای دخترم مهم نبود. اما برای من چرا. توی راه دخترم از من پرسید: واقعا این خرابه چه چیزی داشت که این قدر کنجکاو بودی ببینی پدر؟

شاید من هم بدرستی نمی دانم. ولی توی راه این حکایت برایم زمزمه شد ....

گویند شاه عباس را وزیری بود بسیار دانا و کشور دار. و نزد شاه ارج و قرب فراوان داشته است. این باعث حسادت دیگر درباریان می شده. از این رو برای بدبین کردنش شایعاتی را در دربار رواج دادند. یک روز خبر به شاه می رسد که این وزیر در خانه ی خود «اتاقکی» مخفی دارد که هر از گاهی در آن وارد شده و مدتی را در آن می گذراند. در این اوقات، ورود کلیه خدمه و نوکران به این اتاقک ممنوع می باشد. همچنین گویند که اتاقک را کلیدی است که هیچکس جز وزیر به آن دسترسی ندارد. همه را بر این باور بوده است که باید در این اتاق گنجی نهان بوده باشد که وزیر هیچکس را قابل و محرم به این اسرار نمی داند.

این شایعات کم کم شاه را نسبت به وزیر دل چرکین میکند. و بر آن می دارد تا سر از اسرار وزیر خود در آورد. یک روز او را نزد خود خوانده، می گوید: ای وزیر ما تا کنون سفره و طعام تو را ندیده ایم.

وزیر می گوید: بر روی چشم قبله ی عالم! جسارتا از آن رو بوده است که خانه خود را بر شما قابل ندانستم. و بدین ترتیب روزی شاه را به خانه ی خود دعوت کرده و سفره بسیار با شکوهی برای او تدارک می بیند. بعد از شام شاه از وی می خواهد تا خانه را بر او نشان دهد. و وزیر چنین کند. در هنگام بازدید اتاق ها، وزیر شاه را از کنار اتاقک کوچکی رد می کند که قفلهای بزرگی بر درب آن آویزان بودند. شاه از او می پرسد: این اتاق از برای چیست؟ و وزیر با اندکی دست پاچکی شاه را به اتاقی دیگر راهنمایی کرده، می گوید که این اتاق شایسته ی اینکه شاه آنرا ببیند نیست. تردید شاه به یقین تبدیل می شود که این اتاق باید همان اتاق گنج پنهان باشد. بنابر این امر می کند که آنرا باز کند. وزیر با احترام سرباز زده ولی در نهایت به ناچار قفل ها را باز می کند و شاه داخل اتاقک می شود:

چند چاروق و پاپوش کهنه، چرمکی، گاز انبر، درفش، سوزن، نخ، شانه ی چوبی و... محتوی اتاقک بود. شاه با حیرت از او می پرسد که اینها برای چیست؟

وزیر با متانت جواب می دهد: منکه خدمت قبله ی عالم عرض کردم که این اتاق شایسته ی دیدن نیست. و سپس در ادامه می گوید:

ـ در واقع این اتاق گنج من است.

شاه با حیرت می پرسد: اما در اینجا که چیز پر بهایی وجود ندارد.

وزیر در جواب می گوید که اینها برای او بسیار با ارزشند. چرا که شغل او روزگاری «پاپوش دوز» یا کفاش بوده است. و از آنجا با تلاش و کوشش به مقام صدارت رسیده است. هرگاه باد نخوت و تکبر بر دماغ او وزیدن می گیرد، وزیر به این اتاق وارد شده و اندکی با خود خلوت می کند و یاد آنروزهای سخت می کند. و بدین ترتیب از آن باد خلاصی می یابد...

توی فیس بوک شخصی من کامنت های زیادی اومده: 

اسرار گنج اتاق من .... دخترم امسال تولدش را به مکزیک برای تعطیلات زمستانی رفت. وقتی پریروز برای گرفتنش به فرودگاه رفتم ...Posted by Mokhtar Barazesh on 1. mars 2015

هنوز

نمی دانم چرا هر چیز  زود کهنه می شود. الان مدتهاست که دیگر به خانه ی خود نمی آیم. و جای خود را خالی کرده ام. دیگر مثل گذشته نمی نویسم ... یا حداقل برای خودم نمی نویسم. فقط هر از گاهی، گاهی زمزمه می کنم ....

هنوز به خود نرسیده ام
با اینکه راه درازی آمده ام.

این سایه های لعنتی جا مانده از خودم،

ردم را از کوچه های فردا که عبور می کنم پاک می کنند

دنبالم می آیند، 
و نمی گذارندم که به خودم برسم.

هنوز به خود نرسیده ام... 

زمین های سوخته ی خود را شخم زده ام.

هکتار هکتار زمین های سوخته ی روحم را.  

و حالا مانده ام که چه بکارم؟

انگار دیگر  دانه ی عشق میوه نمی دهد.

جوانه می زند ولی خیلی زود آفت امانش را می برد.

و من با اینکه با تمام عاشقانه هایم سمپاشی می کنم
هوای ناسازگار

محصولم را بر باد می دهد...  

دیگر نه به زمین ها اعتباری ست،

نه به هوا،
نه به دانه ها،
نه میوه ها

و نه سمپاشی ها ...

متن ترانه های ما ...

نمی دونم تا حالا دقت کردین یا نه ... من خودم یهو دقتم به این مسئله جلب شد. چطور؟ چندی پیش در محفل دوستانه ای مشغول ساز و آواز بودیم. قرار بود که همه «دم بگیریم» ... به این معنی که یکی آواز سر می داد و بقیه باهاش دم می اومدند ... راستش در حین مجلس به یکی دو تا از این متن ترانه ها دقت کردم، دیدم واقعا یعنی چی که اینها رو می خونیم ... اصلا از متن بعضی از این ترانه ها می شه به شخصیت ما ایرانی ها پی برد ... 

مثلا تو یکی از ترانه ها دوستی بعد از اینکه دم گرفت: «مستی» و با صدای بلند شروع کرد: 

مستی ام درد و منو ـ دیگه دوا نمی کنه
همه با اون هم صدا شدند و ادامه دادند که: 

غم با من زاده شده ـ منو رها نمی کنه ... 

اینجا بود که با خود گفتم: یعنی چی؟ «غم بامن زاده شده» ... یعنی که دیگه آخر خطه ... اما فقط این نبود که... 

آهنگ بعدی این بود: 

یه دل می گه برم برم ـ یه دلم می گه نرم نرم 

که حکایت از اراده ی آهنین ما می ده!!! مگه ما چند تا دل داریم؟ و این چند تا دل نمی تونند تصمیم بگیرند که برند یا نرند ... زهی اراده و قدرت تصمیم!!! این البته یدی طولانی داره ... روزی در یکی از جشن های مدرسه قرار شد به اتفاق یک معلم دو زبانه که ذوق و صدایی داشت و با دف می زد و می خوند، همراه شیم.  ایشون آهنگی از مولانا خوندن:

من مست و تو دیوانه ـ
ما را که برد خانه .... 

فاجعه زمانی آغاز شد که یکی از معلم های نروژی از ما پرسید این که خوندید معناش چیه .... حالا بیا  و جواب بده ... گفتیم این شعر عرفانی هستش و «رومی» اون رو سروده ... و  بالاخره این شد ترجمه اش: 

Jeg full og du er gal; hvem skal kjøre oss hjem?

یارو یه نگاهی به ما کرد. همانطور که می بینید ما «بردن» رو مجبور شدیم «روندن» ترجمه کنیم. نشون به این نشون که هفت صد سال پیش مردم ما رانندگی می کردند، به خاطر همین هنگام می خوردن نگران بودند که چه کسی اونهارو خونه ببره یا برسونه .... از اونجا که قوانین رانندگی در نروژ خیلی سختگیرانه است نسبت به مشروب خوردن سر و ته قضیه رو اینجور به هم آوردیم که بگیم اون موقع ـ یعنی هفتصد سال پیش ـ هم قوانین سختی حاکم بود و مردم اجازه نداشتند بعد از مستی «گاری» برونند....
***

اما فقط قدیم قدیم ها که نیست ... همین امروز هم به این آهنگ «بنیامین» گوش و نگاه کنید پر است از این چه کنم چه نکنم ها.... 

دیگه زندگیم داره ته می کشه

از دلم پیاده شو ، آخرشه

نه ، بمون ، شاید بازم جون بگیرم
نه ، برو ، می خوام که راحت بمیرم
نه ، بشین ، که سر رو شونت بذارم
نه ، پاشو ، که دیگه دوست ندارم
نه، نه، نه بیا، بیا و دستامو بگیر
عشق من، بیا تو هم با من بمیر
بالاخره ما که نفهمیدیم این طرف بره، بشینه، بمیره یا که چی؟ شما اگه چیزی فهمیدین ما رو در جریان بذارین ....

عدم کارایی خط فارسی و مشکل یادگیری فارسی برای کودکان

چند سال پیش که در کنفرانس آموزگاران دو زبانه فارسی در مالمو شرکت داشتم، آموزگاران سوئد هنگامی که از تجربیات خود با کار با دانش آموزان فارسی زبان تعریف می کردند، یکی از آموزگاران می گفت: «با این خط فارسی هرگز قادر نخواهیم بود به کودکان ما نوشتن را بیاموزیم.» ایشان خود الفبایی را ابداع کرده بود و به دانش آموزانش درس می داد.  در الفبای ابداعی این آموزگار مثلا به جای 3 صدای S (س، ث، ص) فقط از یک س استفاده می شد. یعنی دانش آموزان به جای صابون می نوشتند: سابون. و به جای ثابت می نوشتند: سابت.  در مورد Z  هم کار مشابه ای کرد. می گفتند چه معنا دارد که کودکان ما برای نوشتن صدای Z  از 4 Z (ز، ذ، ض، ظ) استفاده کنند. لذا شاگردان اجازه داشتند که تمام کلمات را با یک ز بنویسند. 

البته ابتکار جالبی بود. ولی اینکه این کار به کجا انجامید و اینکه به هر حال این بچه ها اگر بخواهند یک متن فارسی را بخوانند با چه مشکلاتی مواجه خواهند شد، هنوز جای ابهام دارد. ولی این یک واقعیت است که ما معلمان دو زبانه در محیط غیر فارسی هنگام آموزش نوشتن زبان فارسی با آن مواجه ایم. چرا که در محیط غیر فارسی ـ یعنی در مدارس نروژ یا کشورهای مهاجر پذیر ـ حداکثر زمانی که را که قانون به دانش آموزان می دهد تا زبان مادری خود را یاد بگیرند. تازه این امر هم در بسیاری از کمون ها و مناطق اصلا داده نمی شد. 

البته این آقای معلم در باره حروف صامت الفبا این کار را کرده بود. و مشکل چند س، چند ز و چند ق، و ... را به گونه ای حل کرده بود. ولی مشکل اصلی ما در خط فارسی حروف صائت است. مثلا دقت کنید که همین الف  ما چند صدا را نمایندگی می کند. دقیقا هر 6 صدا را:
اَ، آ، اِ، ایـ، او، او، که معادل همه ی اینها یک نشانه در زبان نروژی است:
A, E, I, O,Å, Æ,
اما فقط مشکل به اینجا ختم نمی شود. همین او O در اول صدای ÆVVÆ می دهد. خب شاگرد بیچاره ی چطور باید این را به آن ربط دهد.  همین می شود که هیچ خانواده ای توان آموزش زبان فارسی به بچه های خود را ندارد.  از بس این خط مشکل و عقب مانده است. البته در یک فرصت دیگر این مسئله را تحلیل خواهم کرد. 

همین الان ساعت هاست که وقتم رو روی این گذاشته ام  که چطور «آ» رو به بچه ها یاد دهیم. دارم روی متدی کار می کنم که توضیح این چندگونگی رو برای بچه ها آسانتر کند.  ... 

تجربه ی شما چیست؟

عکس از جستجوی گوگل بدست آمده