Bilde har tatt av boken Flerkulturell pedagogikk- Joar Aasenبسیاری از ما ایرانی های «دو زبانه» قادر هستیم که حداقل به دو زبان محاوره کنیم. از این رو بعضا می بینی که در محل کاری چون مدرسه، تعداد معلم هایی که ملیت ایرانی دارند بیشتر از بقیه ی معلم های اقلیت زبان می شوند. مثلا در مدرسه ای که من بعنوان «آموزگار دوزبانه» کار می کنم، ما چهار ایرانی داریم که هر کدام آموزگار در زبانهای «آذربایجانی»،«کردی» «فارسی» و حتی «انگلیسی» هستند.
برای خیلی از همکاران نروژی من جای سوال است که این چطور امکان پذیر است؟ در واقع تمام دنیا از ما ایرانی ها برای تدریس در همان زبانهایی که در کشور خود به رسمیت شناخته نمی شود، استفاده می کنند. ولی ما خودمان هنوز نتوانسته ایم با این مسائل کنار آییم که «کردی»، «آذری»، «گیلکی» و... هر کدام زبان هستند و مانند بسیاری از زبان های دنیا احتیاج به نگه داری و بالندگی دارد. این سوال بعنوان یکی از تکالیف درس های من در دانشگاه نیز مطرح شد. از این جهت لازم دیدم تا در مورد «موقعیت زبانهای ایرانی» مقاله ای را آماده کنم.
متاسفانه در نروژ منابع زیادی در این مورد نداشتیم. (شاید باور نکنید در زبان خودمان هم آنچنان منابع معتبر در اختیار نیست!) در نتیجه کار را بسی دشوارتر می کرد. قسمت مشکل تر کار در اینجا بود که ما ایرانی ها تمرین زیادی نکرده ایم که خارج از پیش داوری هایی که قالب فکری ما را می سازد بنویسیم. خب ما عادت کرده ایم که از واقعیت های تاریخی، شخصیت های تاریخی با القاب هایی که ساخته و پرداخته ی افکار و بدتر از همه ایدئولوژی ماست، یاد کنیم و نام ببریم. چنین چیزی در اینجا که یک کشور آزاد است پذیرفته نیست. ارزش کار را که باید متوجه یک مقاله بی طرف باشد کم می کند. در نتیجه مجبور شدم که نقل قولهای گوناگونی را از منابع مختلف بیرون بکشم. تا قادر باشم تصویری کلی از پروسه تکامل زبان ایرانی را در چهارچوبه یک مقاله ارائه دهم. حاصل کار مقاله ای شد که می توانید آنرا در سایت نروژی من به زبان نروژی بخوانید. مسلما که نقص فراوانی متوجه این مقاله است و من مدعی نیستم، ولی به هر حال کاری است که باید می شد.
مقاله را می توانید در وبلاگ نروژی من در اینجــــــــــــــــــــــــــــــا بخوانید.
بادرود
پاسخحذفدر مقاله خود از گیلکی به عنوان یکی از زبانهای ایرانی نام بردهاید که اشتباه است. ما در ایران پنچ زبان داریم و چندین و چند لهجه. زبانها عبارتند از پارسی، کردی، بلوچی، ترکی، و تازی. چرا اینها زبان هستند و بقیه لهجه؟ هر گویشی که دستور زبان داشته باشد و از قاعدههای خود پیروی کند زبان است، مانند زبانهایی که در بالا به آن اشاره کردم اما گیلکی یا لری یا خراسانی زبان نیستند زیرا دستور زبان یا گرامر ویژه خود را ندارند.
چند سال پیش در این زمینه کتابی خواندم که اگر آن را پیدا کردم به شما معرفی خواهم کرد
شاد و تن درست باشید