اقتدارچیلیغا چیلقین لیق سرحد تانیماز! ـ ترکی


    آذربایجان رسپولیکانین حرکت لری بیر باخیشدا

    ده بو دانیلماز دیر کی منیمسه نیلمه (موروثی) شیوه سی ایله قدرته سورونن لرین توپلوم رایینه (نظر عمومی یه) ده یر وئرمه دیک لری ایچون وئردیگی وعده لرینه ده گووه نمک (اعتماد ائتمک) عاقیلدان کنارا دیر!


«حیدر علی یئو» آذربایجانین جمهور باشقانی(رئیس جمهوری)، داها دقیق معالیجه لر سیراسی دولایی سیندان آنکارا نین خسته خاناسیندان آمئریکایا گؤنده ریلدی ساکی اؤلکه ده گئده ن مین لرجه آذری لرین اعتراض نوماییش و آکسیالارینا کی اوندا 80 یاشیندا اولان پریزیدئنت لرین صحت ده اولوب اولماییب و یاخود یاشاییب یاشاماماسینی بیلمه یی رسمی گؤره وچیلرده ن طلب ائتمیشدیلر سون قویسون. هر چند کی اینفورماسیا آجلیغی (اطلاع رسانی قطره چکانی) ایله مسئول لار خالقا دیره ک جاوابدان یایینیرلار (قاچیرلار) آمما ائله بو آزجانا اینفورماسیالاردان هم اؤلکه، هم ده اؤلکه باشقانین دورومونون ثابیت سیزلیگی آنلاشیلماقدادیر.
تورکیه قه زئتـــه لرین یازدیغینا گؤره ح. علی یئو ـه تورکیه ده درمان تاپیلمادی. یاییلان شاییعه لر گئنیش دیر. اؤتن جومعه گونو (08.08.03) باکی دا باسیلان (چاپ اولان) «آینا» قازئته سی یازیر کی علی یئوه باخان حکیم بو گونلرده تقاعوده (بازنشستگی) کئچدیگینه گؤره اونو درمان ایچون آمئریکایا گؤنده رمک مجبوریه تینده قالدیلار. بو قازئته نین یازدیغیندان بئله گلیر کی یاشلی علی یئو کی 1998 ایلده ن بری بیر نئچه جراحات عملیاتی کئچیرمیش و هر دؤنه م ده چوخلو خرش (خرج) دؤولتین اوستونه ییخمیش، آلیزلیغی نین (خسته لیگی نین) اوزانیلماسی بیریاندان و سونوجسوز (نتیجه سیز) موعالیجه لر یـــــــن اؤته یاندان خالقین نیگارانچیلیغینا سبب دوغورموشدور.

آمما بو نیگارانچیلیق اوندا گوجله نیب جیددی له شدی کی جمهور باشقانین 41 یاشینداکی اوغلو، «ایلهام علی یئو» مجلیسین اونا 101 اوی آتیب (رای وئریب) کؤمک ائتمه سی ایله باش باخانلیغا (باش وزیرلیگه) تعیین اولوندو. بو گؤزله نیلمز و تعجوب دوغوران ایش چوخلو آلترناتیو قروپلارینی عصب له ندیردی. اونلارین گومانینا گؤره اؤلکه ده دموکراتیا پروسئسی ح. علی یئوین سببکارلیغی ایله دوردورولموشدور. گرچی موافیق قروپلار بو مسئله نی قانون اوزه رینده گئده ن مانع سیز بیر اولای (حادیثه) کیمی ده یرله ندیر یب، مجلیس ادعا ائدیر کی بوتون بونلار پریزیدئنت ح. علی یئوین موراجیعتی ایله نؤوبه ده ن کنارا بیر نئچه توپلانتی دا (فوق العاده جلسه) اینجه له ندیریلمیش (تحلیل ائتمه) اولاندان سونرا حیاتا کئچیریلمیش دیر. لاکین قارشیچیلار (موخالیف لر) بو حرکتی غیر قانونی بیلیر و اوغول ایلهام علی یئوین ایشده ن کنارا چکیلمه سینی طلب ائدیرلر. بئله لیکله آگاه قایناقلارین (منبع لر) معلوماتینا گؤره بو اؤزو گئده بیلیر کی اؤلکه ده گرگین بیر بؤحرانا چئویریلسین و یا بلکه ده تام ترسی یئنی بیر دؤورون آچیلیشی اولسون.

حیدر علی یئو 1993 ده آذربایجان حاکمیت ینی رسمی اولاراق اله گچیردی، حال بو کی پولیتیکا چیلر اونون داها اؤنجه، ائله کومونیست پارتیانین (حزب) حاکمیتی زامانیندان آذربایجانین چوخلو کلان سیاست قویمالاریندا ان موهوم اویناییجی آشیق (مهره) اولدوغونا و بو عرصه ده هئچ واخت گؤزده ن قیراقدا دورمادیغیندان امین دیلر. اصلینده او سیاستی ائله لاپ گنج ایکن یعنی 18 یاشلاریندان اوندا کی ایلک ناخجیوان رئسپوبلیکاسیندا دؤولت وظیفه سینه قویولدو باشلادی(1941) و آددیم آددیم ترقی پیلله لرینی بیر به بیر باشدان کئچیردی. او سووییئت (شوروی) ده، ایلک آذری ایدی کی 1967 ده « کا. گ. ب » نین ریاست لیگینه یئتیشدی و نادر شخص لرده ن ایدی کی اوچ ایل سونرا 1969 دا آذربایجان کومونیست پارتیاسینین بیریمجی کاتیبی سئچیله رک 13 ایل ائله بو منصب ده قالدی.1991 ین یانوارین دا (ژانویه) باکی دا باش وئره ن قیرغینا قارشی مرکزی دؤولته آپاران تنقیدلر و اونون لا علاقه دار کومونیست پارتیاسیندان چکینمه سی (کنارا توتماسی) خالق ایچینده اونا اوستون بیر یئر تانیتدیردی. بونا گؤره ایچده خالقین روحیه ـ عنعنه سینی لاپدان تانییان علی یئو، خاریجی سیاستده ایسه تورکیه و آمئریکا و هر ده ن ده ایسرائیل ـه سؤیکه نیب، بؤلگه ده (منطقه ده) اونلارین منافعی ایله هم جهتلی اولماق، یا اونلاردان دستک گؤزله مکده اونو تجروبه لی و فعال بیر سیاست چییه چئویردی.ائله کی بعضا اونو اوستو اؤرتو چوخ بیلمیش، زیرک بیر کا. گ. ب مامورو کیمی ده یرله ندیریرلر. بلکه ائله بونا گؤره ایدی کی او کئچن دؤور پریزیدئنت لیگینین سون واختلاریندا باشاردی سـس سیزجه ائده بیلسین آنایاساسیندا ایلک ده ییشیک لری یول ائتمک له بیر دؤوره ده آذربایجانین لیدری سئچیلیب، ؤز مؤوقعینی ایللر بویو داشییان، گئنه ده بیریمجی نومره شخصیت کیمی آذربایجانین سیاست ساحه سینده قوروسون.گرچی اونون اقتداری آذربایجان لا ائرمنیستان آراسی موناقیشه لر و ساواش لارلا هم زامان ایدی، لاکین او ائده بیلدی کی اؤز اؤزه ل (مخصوص) دیپلوماسیسی ایله بو بؤحرانی آتلاتمیش اولا. آنجاق ساواشدا مؤوقعیتی تحکیم له شدیرمک ایچون « مرکزله ندیرمه سیاستی » ایله، حاکیم «آذربایجان رئسپولیکا پارتییا سی» سینا کی دؤولتین چوخونلوغون (اکثریت) تشکیل ائدیردی، ایمکان وئردی کی اوستون بیر یئرله شگه نی (جایگاه) اوپوزیسیون ایچره تؤره تسین، نتیجه ده دئمک اولار حاکمیت ده جریان ائده ن رقابت سئیرام (یکدست) بیر سه وییه ده ایره لییه گئتدی.
بین الخالق موشاهیده چیلرین معلوماتینا گؤره حیدر علی یئو ین زامانیندا اؤلکه ده اولان سئچکی لر آزاد و عدالت لی کئچیریلمه میش. آذربایجانین امک حاققی آیدا 60 دولارا یئندی و بئله جه آذربایجان باخمییاراق کی بؤیوک نئفت خزینه لرینه مالیک اولا اولا، دونیادا ان یوخسول اؤلکه لر سیراسیندا یئرله شدی.
او اوزده ن آتا علی یئو دوز کئچن ایل طرفلی مرموز بیر اوزاق گؤره نلیک (دوراندیشی) له بیر داها آنا یاسایا (قانون اساسی) ال آپاریب ائله دییشیک لیگی الده ائتدی کی اونون اساسی ایله آذربایجان دا حاکمیتی الده ن اله کئچیرمه یه یا باشقا دئیشله اؤز عائیله سینه منسوب اولا بیله جک بیر حؤکومته ایمکان یاراندی . بو قانونا گؤره اگر پریزیدئنت موختلیف سبب لرده ن اؤترو اؤز وظیفه سینی عهده دار اولا بیلمه سه اوز یئرینه باش باخان (نخست وزیر)تعیینات ائده بیلر و بو مقام موقت اولاراق آوتومات پریزیدئنت یئرینه کئچه بیلر ! بئله جه دوز آتا علی یئو ین اؤلومونده ن سؤز گئده رکن بیر فرمان آرایا چیخدی کی اوندا آتا حیدر اؤز حاکمیت ینی اوغلو ایلهام ــا اؤتورموش ایدی.

بو مسئله آذربایجان دا حله قیزغینجا قارشیلانمادی هئچ بلکه گئت گئده اعتراض لارا دا سبب اولدو. اصلینده سؤز بئله اورتایا چیخدی کی اوغول « ایلهام علی یئو » تمیز بیر سابیقه یه مالیک اولمادیغی ایچون اؤلکه نین رهبرلیگینه موناسیب بیر شخص دئییلدیر. گرچی آتا علی یئو کی اؤنده کی گونلری قاباق گؤره نلیک له (پیش بینی) نظرده توتاراق داها اؤنجه ده ن اونو استانبول « گازینو ماسالاریندان » چکیب، سیاسته ماراقلاندیرماق ایچون نئفت باخانلیغینین(وزارت) موعاوین لیگینی ده اونا تاپشیرمیشدی. و بوندان علاوه او فورمالیته ده اولسا نئچه نئچه موهوم وظیفه لری جومله ده ن « المپیک کمیته سینین صدری » و یا پارلماندا عوضویتی ایله، همچینین حاکیم پارتیانین نوماینده سی کیمی آتا ایله چیین چیینه اؤزونو بئله گونلره یئتیشدیرمه یه حاضیرلاشدیریردی کی هم آذربایجانین گله جه ک سیاست مئیدانیندا « علی یئو لرین » منافع لرینی تامین ائتمه یه لازیم لی مشق گؤروب و همده بئله گونلره بیر ایزین لی سبب یارانمیش اولسون. لاکین قارشی چیخان لار اعتقادلی دیرلار کی حتتا اگر بئله بیر قانون مجلیس طرفینده ن اونایلامیش (تصویب) اولسادا باش باخان سئچکی ده دیره ک اولاراق خالق واسیطه سی ایله سئچیلمه لی دیر، نه آتادان اوغلولا ! اونلار حاکمیتی الده ن اله اؤتورولمه سینی ـ وارثی شکیلده ـ بیر لیبرال دموکراتیا اؤلکه نین پرئنسیپلرینه سیغمایاجاق سجیه ده قیمت له ندیره رک، اؤته یاندان دا تاکید ائدیرلر کی اگر اؤلکه باشچیسی او درجه ده صحت سیز دیرکی حؤکومتی آپارا بیله جه یینه مصلحت گؤرولمور، بس اونون اؤز یئرینه بیرینی تعیینات ائده بیله جک قووه سینی ده شوبهه ایله قارشیلاشدیریرلار و بو تعییناته اعتیــبارسیز دئییرلر.
آذربایجانلی لار ایندی بونا نیگاران دیلار کی بئله بیر قوندارما (بدعت) سایاق دونیانین ان گئری قالمیش سوریه، عیراق، و یاحتتا ایران کیمی دیکتاتور رژیم لرین مدل اوزه رینده ن گؤتورموش (کپی له نمه) اولان، آذربایجانین گله جه یینه ان تهلوکه لی (خطرناک) بیر وسیله کیمی ایشده نمیش اولا بیلر.
نوماییشچی لر شوعار وئریرلر «آزاد سئچکی!» و اؤز موخالیفت لیگینی اعتراض یوروش لرده باغیرا باغیرا اعلان ائدیرلر کی :« حیدر ساختاکار ــــ ایلهام قومارباز » و داها هدف لرینی رئاللاشدیرماق ایچون آمئریکا و تورکیه ده ن ایسته ییرلر کی بوشونا اوغول علی یئو ه دستک وئرمه سین لر. سون گونلر حتتا « آجلیق آکسیاسی(اعتصاب غذا) » دا کئچیرمیش لر. اونلار آذربایجاندا دمکراسییانین یئنی ده ن برپا اولماسینا قرارلی دیرلر.

بئله لیکله آذربایجان گئدیر کی چتین و آغیر گونلری قئیده آلسین. باش وئره ن توققوشمالار (برخوردها) گؤستریر کی آرتیق آذربایجان خالقی حاکمیتین اؤتوروش مرحله سینده (مرحله گذار) بیر تاماشاچی اولاراق اوتورماغی ایسته مه ییب اؤز تقدیرینی اؤز الینه آلماغی بیرجه سئچه نک (آلترناتیو) گؤرور و دوشونور. باشقا یؤنده ن ده بو دانیلماز دیر کی منیمسه نیلمه (موروثی) شیوه سی ایله قدرته سورونن لرین توپلوم رایینه (نظر عمومی یه) ده یر وئرمه دیک لری ایچون وئردیگی وعده لرینه ده گووه نمک (اعتماد ائتمک) عاقیلدان کنارا دیر ! بو درس قولاغا سیرغا اولمالی دیر کی دونیانین هر یئرینده اولور اولسون آذربایجان، ایران، عیراق، سوریه یادا ساییره، بیرجه اؤز منافع لری و اقتدارینا دوشونن لر یئری گلمیشسه میللی منافع یی اونودوب آتاجاقلار. همچینین بو گؤستریر کی اقتدارلیغا چیلغین لیق (جنون) سرحد تانیمیر.


Monday, August 11, 2003


نظرات

پست‌های معروف از این وبلاگ

«لوکه زاهیر» فروزان کردستان!

سبز باشید!

از ترجمه ی «جیگرت را بخورم» تا مارال!