ما ایرانی ها و پیش قضاوت هایمان! (1)

اکثر ما ایرانی ها از یک چیز دیگر ایرانی ها خیلی می نالیم: «پیشداوری ها یا پیش قضاوت هایشان». اجازه دهید بدون رودربایستی عرض کنم: جامعه ایرانی ی خارج از کشور معمولا به دو دسته تقسیم می شوند: آنهایی که پیش قضاوت می کنند؛ و  آنهایی که پیش قضاوت می شوند. البته بنده یا ما ـ یعنی شما خوانندگان محترم ـ  خوشبختانه جزو هیچکدام از این دسته های محترم نیستیم!!! به خاطر همین از هر کدام از این دسته ها که بپرسی چرا با ایرانی ها رفت و آمد نداری یا کمتر داری، به این جوابها می رسیم:
ـ  ای بابا، کی حوصله ی گرفتاری داره.
ـ  هر چی از جمع ایرانی ها دورتر باشیم، راحت تریم.
ـ  به ایرانی ها نمی شه اعتماد کرد. 
و یک دوجین از این نوع جواب ها.

 این جواب و طرز فکر ها نزد خانواده های ایرانی ی کنسرواتیو و مخصوصا خانم های مجرد یا «مجردنما» بیشتر معمول است. پای صحبت هر کدام که بنشینی می گویند:
ـ  ایرانی ها فقط بلدند پشت سر دیگران حرف بزنند.
ـ ایرانی ها «حسود» هستند. منتظرند ببینند که که چکار می کنی، اونوقت زیر آب تو رو بزنند.
یا: 
ـ شما تازه اومدی هنوز آتیشت تنده، یه ذره که بمونی ایرانی ها رو بهتر می شناسی.
 و بعضا جواب های تندتر هم می شنویم: 
ـ ایرانی ها خطرناکند. هر چی از اینا دورتر باشی بیشتر در امانی.
واقعا عجیبه! انگار ما هر دو از کره مریخ آمده ایم که اینگونه در مورد «ایرانی» ها حرف میزنیم.

دوگانگی ایرانی ها
به خاطر همین بخواهی نخواهی ما ایرانی ها  معمولا در مجالس و جمع غیر ایرانی ها آدم راحت تری هستیم. چرا چون مطمئن هستیم که کسی از جمع غیر ایرانی از ما این «سوال آزار دهنده» را نخواهد پرسید که «ببخشید شما از کجای ایران هستید؟» تا مجبور به داستانسرایی شویم. ما در این جمع ها خوش مشربیم؛ اهل دیالوگیم؛ لباسهای شیک و سکسی تری به تن می کنیم؛ معمولا یک گردنبند طلای منقش به تمثال «ایران باستان» هم به گردن داریم که روی سینه ی پشمالوی ما برق می زند؛ حلال بودن غذا برایمان اصلا مطرح نیست؛ راجع به انواع شراب صاحب نظریم و گیلاس شراب ما یک آن خالی نمی ماند... و از این گذشته به محث در گرفتن بحث مهاجرت و «کله سیاهی» ما یک پای بحث هستیم، از آن «ایرانی های دو آتشه» به حساب می آییم که با هزار فاکت و مدرک ثابت می کنیم ما ایرانی ها دارای هزاران سال پیشینه ی تاریخ و فرهنگ و تمدن یم؛ کوروش کبیر اولین کسی بوده است که در تاریخ بشریت حقوق بشر را برای جهانیان آورده، و علت آوارگی ی ما نه از ما بلکه از حکومت آخوندی ریشه می گیرد....

بدین ترتیب در جمع غیر ایرانی ها نه تنها ایرانی هستیم، بلکه ایرانی بودن افتخاری است که حاضر نیستیم یک قدم از آن عقب بنشینیم.
اما این رفتار ما یعنی چه؟ 
اجازه دهید به موضوع خود برگردیم.  پیشداوری یا پیش قضاوت!
بله با این اوصاف ما از ایرانی ها فاصله می گیریم چرا که می خواهیم  از این پیش قصاوت ها، پیش داوری ها و یا پشت سر گویی ها به دور باشیم. اما دقت کرده ایم که خودمان هم به گونه ای به این قضاوت ها وابسته شده و به اصطلاح «آویزان» آن هستیم. آنقدر که برایمان مهم شده است تا ببینیم دیگران چگونه راجع به ما فکر یا قضاوت می کنند؟
مثلا بنده وقتی به جمع، جشن و یا مهمانی ایرانی ها دعوت می شوم باید دقت کنم که: 
ـ سنگین باشم.
ـ مواظب حرف زدنم باشم. 
ـ مواظب باشم که با چه کسی می رقصم. و غیره. 
به عبارتی هیچوقت نباید و نمی توانی خودت باشی. بلکه باید ببینی از نظر دیگران چه چیزی مقبول است تا آن باشی. از همه مهمتر باید خیلی هشیار باشیم که مبادا عکس های ما از اینگونه جمع ها به فیس بوک راه پیدا کند. مخصوصا موقعی که با فلان خانم یا آقا می رقصیم....

اما اخیرا دقت کرده ام که هر دو دسته ی فوق یعنی «قضاوت کنندگان» و «قضاوت شوندگان» در واقع یکی هستند. یعنی آنهایی که قضاوت می کنند، خود مورد قضاوت دیگران واقع می شوند، و آنهایی هم که قضاوت می شوند، هم در مورد دیگران قضاوت می کنند. به عبارتی هر دو قربانی «قضاوت» یا «پیشداوری» دیگران می شوند. و در واقع تفکیک کردن این دو دسته از هم کاری است غیر ممکن. چطور؟
( قسمت دوم و آخر این مطلب )